အဂၤလိပ္စကားတြင္ ျပင္သစ္ဘာသာမွ ေမြးစားထားသည့္စကားလံုး cliché /ˈkliːʃeɪ/
(ကလီေရွး)ဆိုသည္မွာ ထိုကဲ့သို႔ အသံုးအႏႈန္းမ်ား၊ စကားလံုးမ်ားကို
ရည္ညႊန္းသည့္စကားလံုး ျဖစ္သည္။ သူႏွင့္အဓိပၸါယ္တူသည့္ ေနာက္ စကားလံုးတစ္ခုက
trite ျဖစ္သည္။ ျမန္မာလိုဆိုရလွ်င္ “ဖန္တရာေတ”၊ “မြဲျပာပုဆိုး”၊
“ဆီသည္မလက္သုတ္” ကဲ့သို႔ ဟုေျပာရမည္။ ဤျမန္မာစကားလံုးမ်ား ကိုယ္၌ကပင္
စကားႏြမ္း မ်ားျဖစ္ေနေပၿပီ။
သည္ မူလစသံုးစဥ္ကေတာ့ ေျပာင္ေျမာက္ေသာ၊
လွပေသာ၊ ခြန္အားရွိေသာ စကားလံုးမ်ားျဖစ္ၾကသည္။ သို႔ရာတြင္ သူသူငွာငွာ
၀ိုင္း၍ သံုးဖန္မ်ားလာသည့္အခါ မူလဆိုလိုရင္း အဓိပၸါယ္ႏွင့္ခြန္အားတို႔
မပီမျပင္ျဖစ္လာ သည္။ အလွအပမ်ားပ်ယ္လြင့္သြားသည္။ “အပ္ေၾကာင္းထပ္သည္”၊
“ဓါတ္ျပားေဟာင္းႀကီးဖြင့္သည္” စသည့္စကားလံုးမ်ား၏ခြန္အားကို
ဓါတ္ျပားဖြင့္စက္မျမင္ဘူးသည့္ ယေန႔ေခတ္လူငယ္တို႔ မခံစားႏိုင္ေတာ့။
“ၿငီးေငြ႕စရာေကာင္းေလာက္ေအာင္ေျ
ပာသည္” ဆိုသည့္အဓိပၸါယ္ကိုသာ
နားလည္ႏိုင္ေတာ့သည္။
ဆရာ့ဆရာတို႔က formal အေရးအသား၊
အေျပာအဆိုေတြမွာ cliché မ်ားကိုေရွာင္သင့္သည္ဟု လမ္းညႊန္ၾကသည္။
အေၾကာင္းရင္းက သူတို႔သည္ ဖတ္သူ၊ ၾကားရသူတို႔အတြက္ ၿငီးေငြ႕စရာ ေကာင္းသည္။
စာေရးသူ၏ဆန္းသစ္တီထြင္မႈမရွိ၊ အပ်င္းႀကီးရာေရာက္သည္။ ျမန္မာစကားတြင္
ဘယ္စကားလံုးကႏြမ္းသည္။ ဘယ္စကားလံုးကေတာ့မႏြမ္းေသးဟု
တရား၀င္စာရင္းျပဳစုသတ္မွတ္ ထားျခင္းရွိမရွိေတာ့ ကၽြန္ေတာ္မသိေသးပါ။
အဂၤလိပ္စကားတြင္ေတာ့ အဘိဓါန္မ်ားက cliché ျဖစ္သည့္စကားလံုး၊
အသံုးမ်ားကိုသတ္မွတ္ထားပါသည္။ cliché ကိုေရွာင္ဆိုရာတြင္
ဖြဲ႕ႏြဲ႕ေျပာဆိုျခင္း၊ တင္စားျခင္းကိုေရွာင္ရမည္မဟုတ္။
သူ႔ကိုအေျခခံကာတီထြင္းဆန္းသစ္ႏိ
ုင္ပါသည္။ “အသည္းၾကားကမဲတစ္ျပား” ဟု
လူတိုင္းသံုးေနခ်ိန္ “ႏွလံုးသားထဲကအမွန္ျခစ္တစ္ခု” ဟုကိုယ္ကသံုးႏိုင္ပါသည္။
The apple of my eye ကို The apple of my joy, The fruit of my
appreciation စသည္လိုဥာဏ္ရွိသေရြ႕တီထြင္ၾကည့္
ႏိုင္ပါသည္။
မိခင္ဘာသာစကားမဟုတ္ေသာအဂၤလိပ္စာ
ကိုေရးရာတြင္ cliché
မွန္းမသိဘဲသံုးစြဲမိတတ္ပါသည္။ ဒါေၾကာင့္ မိမိအေရးအသားဟာ cliché ဟုတ္မဟုတ္
အရင္စစ္ေဆးၾကည့္ရပါမည္။ cliché ျဖစ္ေၾကာင္းသိၿပီဆိုပါက
ေအာက္ပါနည္းလမ္းသံုးခု အတိုင္းျပန္ေရးၾကည့္ႏိုင္ပါသည္။
(၁)
ကိုယ္သံုးထားသည့္ cliché ၏ဆိုလိုရင္းအဓိပၸါယ္ကိုစဥ္းစားၾ
ကည့္ပါ။ key word
ေတြကိုေျခရာခံမိလွ်င္ အဓိပၸါယ္တူရာႏွင့္အစားထိုးသံုး
စြဲႏိုင္ပါသည္။ apple à
fruit, my eye à focus, appreciation။ ဆိုလိုရင္းကိုနားမလည္လွ်င္ေတာ့
အဘိဓါန္ကိုသာအားျပဳရပါေတာ့မည္။
(၂) ဒီအသံုးကို
ကိုယ္တစ္ကယ္သံုးဖို႔လိုအပ္၊မလို
အပ္ ေသခ်ာဆံုးျဖတ္ပါ။ cliché
အမ်ားစုဟာေ၀့ကာ၀ိုက္ကာဖြဲ႕ႏြဲ႕
ထားတာမ်ားပါတယ္။ စကားလံုးမ်ားျခင္းဟာ
အေရးအသားေဖာင္းပြေစတာကလြဲ၍ စာအရည္အေသြးကို သိပ္အေထာက္အကူမျပဳပါဘူး။
မလိုလွ်င္မသံုးပါႏွင့္။
(၃) ျပန္ျပင္ေရးပါ။ ေအာက္မွာ cliché
ေတြကိုျပန္ျပင္ေရးပံုအဓိပၸါယ္၊ နမူနာနဲ႔တကြ မိတ္ဆက္ေပးထားပါတယ္။
အျမည္းမွ်သာျဖစ္ပါသည္။ ပိုၿပီးျပည့္စံုသည့္ စာရင္းလိုခ်င္ရင္ေတာ့
အင္တာနက္မွာသာရွာယူပါလို႔တိုက္
တြန္းခ်င္ပါတယ္။
The apple of my eye - မ်က္႐ႈ၊ အေရးအေပးဆံုးသူ၊ အခ်စ္ဆံုးသူ
Meaning: The focus of my eye; someone or something cherished above others.
Example: Of all the young ladies at the dance, I couldn't take my eye off of her. She was the apple of my eye.
ျပန္ျပင္ေရးရန္နမူနာ
The red delicious of my eye
The apple of my joy
The fruit of my appreciation
The joy of my focus
Any port in a storm - ေကာက္႐ိုးတစ္မွ်င္၊ အကူအညီလိုခ်ိန္မွာ ဘယ္လိုအကူအညီမ်ိဳးျဖစ္ျဖစ္ရယူ
သည္။
Meaning: help accepted from any source
Example: Another night with the in-laws beats an overnight at the airport - any port in a storm!
ျပန္ျပင္ေရးရန္နမူနာ
any harbor in a gale
any shelter in a blizzard
any inside when the outside gets wild
Achilles’ heel - အားနည္းခ်က္
Meaning: vulnerability (definition and example).
Example: His lack of attention to detail was his Achilles’ heel.
ျပန္ျပင္ေရးရန္နမူနာ
Achilles’ weak spot
Thor's mind
All that glitters is not gold - ၀ါ၀ါျမင္တိုင္းေရႊမထင္နဲ႔
Meaning: A proverb: All that appears expensive and genuine isn't so.
Example: That minted coin looks like a good deal, but all that glitters is not gold.
ျပန္ျပင္ေရးရန္နမူနာ
all that sparkles is not diamonds
all that shines is not silver
gold and brass glitter alike
All ears နားစြင့္ထားသည္
Meaning: eagerly listening (definition).
Examples: Speak up, I'm all ears.
ျပန္ျပင္ေရးရန္နမူနာ
listening with both ears
eardrums are piqued
ears are tuned
After my own heart - စိတ္တူကိုယ္တူ
Meaning: Someone who thinks as I do
Example: Comparing favorite movies, I found she was a woman after my own heart.
ျပန္ျပင္ေရးရန္နမူနာ
shares my heartbeat
whose pulse beats with mine
has similar vibes
Ants in his pants - ေျမာက္မီးခဲကိုင္မိသလို။ ေဘာင္းဘီထဲပုရြက္ဆိတ္ေရာက္
Meaning: The inability to sit quietly and without moving around.
What’s the matter with you, always fidgeting—you got ants in your pants?
ျပန္ျပင္ေရးရန္နမူနာ
an itch on his spine
Rewrite 3: a scorpion in his shoe
Dirt cheap - ခ်ီးေပါေသးေပါ၊ အရမ္းေစ်းေပါေသာ
Meaning: A very low price. Inexpensive.
Example: The auctioneers let us have the stuff dirt cheap.
ျပန္ျပင္ေရးရန္နမူနာ
cheap as muck
dandelion cheap
five-and-dime cheap
A fast buck လြယ္လြယ္ရသည့္ေငြ
Meaning: easy money, often illegally gained
Example: Itinerant traders out to make a fast buck.
ျပန္ျပင္ေရးရန္နမူနာ
a fast dollar
a quick nickel
magic money
နမူနာမ်ားထဲမွအမ်ားစုဟာ
cliche-a-day.blogspot.com တြင္ Alan Eggleston
ေရးသားထားေသာ how to slay a cliché မွျဖစ္ပါသည္။ Oxford dictionary ႏွင့္
clichesite.com မွနမူနာတစ္ခ်ိဳ႕လည္းပါပါသည္။ ေလ့လာခ်င္သူမ်ား
သြားေရာက္ၾကည့္႐ႈဖို႔ႏႈိးေဆာ္လိ
ုက္ပါတယ္။
ဇာနည္(MyWay!)
Tags: ဇာနည္(MyWay!)
Read more: စကားႏြမ္း - Myanmar Network
http://www.myanmar-network.net/forum/topic/show?id=3423487%3ATopic%3A788381&xgs=1&xg_source=msg_share_topic#ixzz2IoheguGB